Direct naar artikelinhoud
Coronabesmettingen

Ingeënt personeel vormt risico in het ziekenhuis, toch mag het met klachten doorwerken

Ziekenhuispersoneel wordt in april gevaccineerd met het Janssen-vaccin in HMC Westeinde.Beeld ANP

Het Outbreak Management Team maakt zich zorgen over de mogelijke verspreiding van het coronavirus door gevaccineerde zorgmedewerkers. Toch mag gevaccineerd personeel in ziekenhuizen mét klachten blijven doorwerken.

Mensen die in de zorg werken, allang volledig gevaccineerd zijn en nu toch Covid-19 krijgen. Vormen zij een gevaar op hun werk? Er worden in Nederland onder gevaccineerde zorgmedewerkers infecties gevonden met een hoge besmettelijkheid en dus is er kans op overdracht van dit virus op kwetsbare patiënten, meldde het Outbreak Management Team deze week. 

In Israël, een voorland als het gaat om vaccineren, brak bij een half procent van de ingeënte zorgmedewerkers het coronavirus door het vaccin heen, blijkt uit de eerste harde cijfers hierover, die zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift The New England Journal of Medicine. De tests werden afgenomen in het begin van het jaar, toen de alfavariant van het coronavirus domineerde. Nu is de besmettelijkere deltavariant van het virus dominant, dat volgens ander Israëlisch onderzoek gemakkelijker door inentingen breekt.

Verstopte neuzen en luchtwegen

De meeste ‘doorbraakinfecties’ onder zorgmedewerkers gaan gepaard met milde of zelfs geen symptomen, maar soms is er wel sprake van hardnekkige klachten, zoals een verstopte neus of luchtwegklachten.

Dat brengt een probleem met zich mee. Ook in de Nederlandse zorg raken (jonge) zorgmedewerkers na hun volledige vaccinatie besmet met corona. In de laatste drie weken testten er in Nederland 7051 positief, tegen 724 zorgmedewerkers in de drie weken daarvoor. Het is niet bekend hoeveel van die zorgmedewerkers al gevaccineerd waren. Wel is bekend dat de vaccinatiebereidheid onder zorgpersoneel heel hoog is, vaak boven de 90 procent. 

Verstopte neuzen en luchtwegen

Die mensen werken onder meer in verpleeghuizen. In die zorgsector is opeens een forse toename van besmettingen zichtbaar. Gisteren meldde het RIVM dat in 133 verpleeghuislocaties de voorbije 28 dagen ten minste een infectie is gemeld. Tien dagen eerder stond dat cijfer nog op 56 verpleeghuizen. 

Volgens Verenso, de vereniging van specialisten ouderengeneeskunde, is het mogelijk ook gebeurd dat een gevaccineerde medewerker het virus heeft meegenomen. Invoer van het virus kan echter ook door ongevaccineerde medewerkers of familie of bezoek van bewoners zijn gebeurd, dat weten we niet, benadrukt Verenso. 

Hetzelfde denkt Cees Hertogh, hoogleraar ouderengeneeskunde en lid van het OMT. “De idee is dat die besmettingen onder meer zijn ontstaan door insleep via zorgpersoneel. We weten dat het vaccin niet honderd procent werkt tegen besmetting en zeker niet tegen transmissie.”

Altijd een verspreidingsrisico

Het ziektebeeld van die bewoners, die vaak ook zijn gevaccineerd, is meestal mild. Toch is de verpleeghuissector waakzaam. Hertogh: “De besmettingen laten zien dat we infectiepreventiemaatregelen niet kunnen loslaten, er is altijd een verspreidingsrisico”.

Gek genoeg geldt er voor medewerkers in het ziekenhuizen juist net een nieuwe leidraad voor zorgmedewerkers. Hierin staat dat zorgmedewerkers met klachten die wijzen op het coronavirus tóch mogen werken, mits zij volledig gevaccineerd zijn. Dat druist in tegen het klassieke credo van het RIVM dat mensen met klachten moeten thuisblijven.

De Federatie Medisch Specialisten is verantwoordelijk voor deze leidraad, die overigens werd gepubliceerd voordat het OMT zijn zorgen uitte over infecties onder gevaccineerde zorgmedewerkers. Desgevraagd laat de FMS weten dat er geen aanleiding is om de leidraad weer te herzien. In het stuk staat dat bij direct patiëntcontact altijd een mondneusmasker moet worden gedragen. Ook wordt er meteen getest.

Alertheid is wel geboden, erkent klinisch microbioloog Heiman Wertheim, één van de veertien samenstellers van de leidraad. “We wegen continu de risico’s af. In die zin lopen discussies in het OMT en bij de FMS niet altijd synchroon”, aldus Wertheim. “Feit is dat je in de zorg werkt met kwetsbare mensen en de leidraad is een minimumeis. Een ziekenhuis kan ook zeggen: blijf maar een dagje thuis. Dat is ook afhankelijk van hoe hoog de nood is, of alle handen nodig zijn aan het bed.”

Aanvulling op 30 juli: Invoer van het virus kan echter ook door ongevaccineerde medewerkers of familie of bezoek van bewoners zijn gebeurd, dat weten we niet, benadrukt Verenso. 

Lees ook:

De veranderende gedaantes van een virus

Moeten we ons zorgen maken over de mutatiekracht van het coronavirus? Een college virologie in vijf hoofdstukken.

De discopiek verdwijnt zo snel als hij kwam

Het aantal nieuwe coronameldingen keldert en dus zakt de ‘R’ onder de één. Maar in het ziekenhuis wordt het nog wel iets drukker, is de verwachting.